De kenmerken van hoogbegaafdheid bij kinderen

De kenmerken van hoogbegaafdheid bij kinderen

Op veler verzoek voeg ik opnieuw de lijst van kenmerken van hoogbegaafde kinderen toe. Uiteraard is ieder kind uniek en zijn ook alle hoogbegaafde kinderen net zo verschillend van elkaar als niet-hoogbegaafde kinderen. Daarnaast zijn de kinderen die op dit moment geboren worden zo anders dan wij waren, daar zijn hele andere opvoedmethoden voor nodig, die nog niet tot nauwelijks beschreven zijn.

Ondanks alle verschillen vertonen zij ook veel overeenkomsten. Niet alle punten zullen op ieder kind van toepassing zijn maar toch geven ouders aan hun kinderen in hoge mate te herkennen in een groot deel van de volgende kenmerken. U kunt zien dat er veel kenmerken tussen zitten die zonder adequate begeleiding kunnen leiden tot problemen, interpersoonlijk maar ook intrapersoonlijk.

• Ze kletsen vaak veel of zijn juist stil en teruggetrokken.
• Ze doen dingen vlot voor hun leeftijd.
• Ze doen dingen langzaam voor hun leeftijd maar dan wel gelijk helemaal goed.
• Ze zijn vaak sterk voor hun leeftijd, ze hebben veel kracht.
• Ze hebben een tomeloze energie, wat uitputtend is voor de volwassenen om hen heen.
• Ze zijn zeer gevoelig. Zowel emotioneel als fysiek. Het moeten onderdrukken van deze gevoeligheden kan leiden tot erg veel stress.
• Ze zijn vaak erg intuïtief. Paranormale vermogens komen vaak voor maar worden mesestal al op jonge leeftijd onderdrukt omdat de omgeving (meestal volwassenen) daar moeite mee hebben. Veel van de jonge kinderen van dit moment zijn al ongekend spiritueel en laten zich daar ook niet vanaf brengen.
• Ze ontwikkelen zich vaak ongelijk. Bijvoorbeeld, ze kunnen al zeer goed lezen en schrijven maar de motorische ontwikkeling loopt hierop achter.
• Ze doorzien vaak emotionele zaken vanuit hun ratio maar zijn nog niet in staat zelf de emotie te voelen of in het juiste perspectief te plaatsten.
• Ze zijn gevoelig voor mooie dingen.
• Ze zijn in staat zaken al heel gedetailleerd te zien en te beschrijven. Ze kunnen zeer goed observeren.
• Ze spelen vaak spellen die geclassificeerd zijn voor een oudere leeftijdscategorie.
• Ze hebben nog geen besef van de impact die hun begaafdheid heeft op volwassenen.
• Ze merken dat ze anders behandeld en gezien worden dan andere kinderen om hen heen en gaan zich proberen aan te passen.
• Ze zijn nieuwsgierig.
• Ze houden vaak van het verzamelen van dingen.
• Ze weten vaak erg veel over een onderwerp dat hun interesse heeft.
• Ze kunnen daarentegen ook wat meer oppervlakkige kennis hebben over veel verschillende zaken (brede belangstelling, niet zozeer diepgaand).
• Ze kunnen eindeloos vragen stellen over alles wat er om hen heen gebeurt.
• Ze hebben voeding voor hun hersenen nodig, ze willen veel praten, veel weten en veel onthouden. Ze lijken wel sponzen.
• Ze leren vlot en zonder veel problemen zolang dit wordt aangeboden op een manier die bij hen past.
• Ze hebben een grotere kans op dyslectische klachten dan gemiddeld.
• Ze houden van lezen en lezen vaak een hoger niveau boeken dan hun leeftijdsgenoten.
• Ze kunnen problemen oplossen die boven het niveau van hun leeftijdsgenoten liggen.
• Ze hebben een groot concentratievermogen gedurende lange tijd wanneer zij bezig zijn met iets wat hen interesseert.
• Ze vervelen zich vaak bij herhaling omdat ze de essentie al snel begrepen hebben.
• Ze voelen zich anders dan anderen, daardoor vaak eenzaam.
• Ze kunnen zich al op jonge leeftijd afvragen waarom ze op deze wereld zijn.
• Ze kunnen ook al op jonge leeftijd aangeven dat ze het leven helemaal niet leuk vinden en soms ook dat ze liever dood willen zijn.
• Ze vinden kiezen moeilijk.
• Ze hebben hulp nodig bij het stellen van prioriteiten. Dat is voor ieder kind moeilijk maar omdat zij zich zo bewust zijn van alle mogelijkheden wordt het vaak een warboel.
• Ze hebben vriendschappen met kinderen die ouder of jonger zijn dan henzelf, bij gebrek aan ontwikkelingsgelijken van hun eigen leeftijd. Waarbij jonge kinderen vaak veiligheid bieden. De verhoudingen zijn duidelijk.
• Ze hebben moeite met het accepteren van autoriteit. Vaak ook omdat ze doorzien dat degene die de autoriteit gegeven moet worden niet authentiek is of dingen zegt die in hun ogen niet klopt.
• Ze hebben vaak hulp nodig met het stellen van doelen. Er zijn zoveel doelen dat het moeilijk kiezen is.
• Ze hebben een apart soort humor.
• Ze kunnen dominant en bazig zijn, maar ook afwachtend en teruggetrokken (beide vaak als gevolg van negatieve ervaringen).
• Ze zijn vaak erg perfectionistisch. Perfectionisme is niet per definitie een negatieve eigenschap. Het leidt ook tot zeer contentieus werken en in combinatie met hun intelligentie tot een zeer hoog kwaliteitsniveau.
• Ze stellen hoge eisen aan zichzelf en kunnen daar vaak moeilijk aan voldoen waardoor een negatief zelfbeeld ontstaat.
• Ze zijn vaak ongeduldig ten opzichte van anderen met minder capaciteiten omdat ze nog niet begrijpen wat de verschillen zijn.
• Ze hebben vaak een groot talent op het gebied van muziek, tekenen, schilderen, schrijven, dans of drama. Ze kunnen goed improviseren. Maar talenten kunnen zich ook zeer goed op andere vlakken bevinden.
• Ze hebben vaak originele ideeën en spelen met de diverse mogelijkheden.
• Ze hebben een levendige fantasie en dagdromen.

Ik hou niet zo van kinderen in therapie, het straalt uit dat er iets verkeerd aan ze is, dat ze gerepareerd moeten worden. Met alle gevolgen van dien. Daarom adviseer ik ouders vaak om eerst met zichzelf aan de slag te gaan en de problematiek die hoogbegaafdheid bij henzelf heeft opgeleverd voor zichzelf op te lossen. Daarmee kunnen zij een goed, krachtig voorbeeld zijn voor hun kinderen. Wanneer ouders zelf een positief zelfbeeld hebben en een gezond zelfvertrouwen, dan straalt dat uit naar hun kinderen en zijn problemen veel makkelijker aan te pakken in het moment dat ze zich voordoen.

Hoogbegaafde kinderen weten vaak goed wat ze willen en kunnen erg vasthoudend zijn in hun overtuigingen. Zeker in de thuissituatie. Het vraagt dan ook een consequente hand van opvoeden maar zeker ook een sterk inlevingsvermogen. Hun overtuigingen komen ergens vandaan en het is belangrijk de bron te achterhalen om de angel uit bepaalde problematiek te halen. De sterke wil vraagt soms om grenzen en dan moet je als ouders soms heel stevig in je schoenen staan. Zoek voor jezelf en je kind vooral naar de leuke, mooie en uitdagende kanten van hoogbegaafdheid, dan worden de minder makkelijke zaken een stuk lichter. Hun nieuwsgierigheid kan je naar onverwachte situaties leiden die je zelf niet zo gauw opgezocht zou hebben maar die wel heel leuk zijn.