FAQ

Mij worden per mail, tijdens gesprekken of aan de telefoon vaak dezelfde soort vragen gesteld. Hierbij een aantal antwoorden.

Vraag: Na het lezen van de informatie op de site herken ik veel van wat mijzelf in mijn leven is overkomen. Ik ben nooit getest en heb geen hoge schoolopleiding. Hoe weet ik of ik hoogbegaafd ben?

Antwoord: Er bestaan in Nederland geen testen die bedoeld zijn om hoogbegaafdheid te testen. Zelfs de in de praktijk meest gebruikte test, de WISC, is volgens de maker geschikt om te testen tot een IQ van 130 (de hoogbegaafdheidsgrens). We gebruiken bij gebrek aan beter intelligentietesten die niet speciaal gemaakt zijn om hoogbegaafdheid vast te stellen. Ze testen maar een bepaald aspect van hoogbegaafdheid namelijk het instrument: Intelligentie. Maar er zijn 5 instrumenten waar een hoogbegaafde gebruik van maakt. Mocht je intelligentie potentieel wel aanwezig zijn maar om wat voor reden dan ook niet goed uit de verf komen, dan is een beoordeling alleen op basis van een intelligentietest dus geen betrouwbaar uitgangspunt. Voor mij is vooral belangrijk of je je thuis voelt bij het geheel aan kenmerken. Het is vooral belangrijk dat je voor jezelf het gevoel hebt dat het op je van toepassing is. Heb je een hoog bewustzijn? Kan jij heel goed processen doorzien? Kan jij heel goed (meerdere) verbanden zien tussen allerlei zaken? Word je regelmatig niet begrepen? Kun jij meepraten over ingewikkelde onderwerpen ook zonder dat je daarvoor een studie gevolgd hebt? Zijn er verhoudingsgewijs maar weinig mensen met wie je een ‘klik’ hebt omdat jullie op hetzelfde level zitten?
Alle hoogbegaafden zijn weer anders, vinden andere dingen leuk (de één is een techneut, de ander een geboren boswachter) of leren op een andere wijze en daar wordt in testen ook geen rekening mee gehouden.
Daarom is het vooral belangrijk dat je zelf vertrouwen krijgt in het idee dat je hoogbegaafd bent. De uitslag van een test, ook al is de uitslag hoog, maakt nog niet dat je ook voor jezelf toelaat wat hoogbegaafd zijn nou werkelijk betekent. Weten wat hoogbegaafd zijn voor jou betekent is meer dan een testje afleggen.

Vraag: Mijn kind vindt school niet leuk. Ik heb een vermoeden van hoogbegaafdheid, maar school wil er niets van weten. Moet ik hem laten testen?

Antwoord: Dat hangt van de omstandigheden af. Heb je een bewijs van een hoog IQ nodig om iets gedaan te krijgen op school dan kun je je afvragen in hoeverre de school je kind ‘ziet’. Met observatie kom je namelijk ook een heel eind, zeker als je weet waar je op moet letten. Wanneer een school om bewijs vraagt betekent dit meestal dat docenten weinig weten over hoogbegaafdheid en ze niet weten waar ze op moeten letten. Het is maar de vraag of de uitslag van een IQ test daarvoor de oplossing gaat brengen. Hoe weet een docent wat hij met een hoogbegaafd kind moet of kan doen wanneer hij er niet in is geschoold? Een goede school is bereid naar je kind te kijken, naar jou als ouder te luisteren en jullie allebei serieus te nemen. Op dit moment hebben heel veel scholen daarin nog veel te leren, maar gelukkig komt het op gang.

Wil een school graag dat je je kind laat testen om te kijken tot hoe ver ze kunnen gaan dan vind ik het een ander verhaal. Dan is in principe de houding van de school welwillend en zijn ze bereid te leren en naar je kind te kijken. Een hoogbegaafd kind met een IQ van rond de 130 heeft immers weer hele andere dingen nodig dan het kind met een IQ van 160.

Vraag: Hoe komt het dat een hoogbegaafde veel afgebroken opleidingen heeft?

Antwoord: Probleem is dat er in principe geen opleidingen zijn die een hoogbegaafde niet zou kunnen doen. De enige opleiding die te moeilijk zou kunnen zijn is er één voor hoogbegaafden, door hoogbegaafden geschreven. Die zijn er vrijwel niet, zeker geen officieel erkende opleidingen. Niet ‘kunnen’ is dus eigenlijk nooit werkelijk aan de orde. Voorwaarde om kans te maken een opleiding succesvol af te ronden is dat het onderwerp dat je gaat bestuderen je na aan het hart ligt, dat je bereid bent om er veel aandacht en tijd aan te besteden. Ander probleem is dat hoogbegaafden vaak al na één of twee jaar de essentie van een opleiding doorzien en weten wat er de komende jaren komen gaat. Ze hebben de kern van de opleiding te pakken en de rest wordt dan saai en herhaling. Het afmaken van de opleiding komt dan neer op doorzettingsvermogen en motivatie om het diploma te halen. Dat houden de meesten niet lang vol. Hun aandacht wordt dan al snel getrokken door iets anders of ze vertellen zichzelf dat de opleiding niet bij hen past.